URL parametreleri, bir web sayfası, kullanıcı oturumu veya filtreleme seçenekleri hakkında bilgi iletmek için URL’ye eklenen dinamik unsurlardır. Takip, filtreleme ve kişiselleştirme gibi işlevler için önemli olsalar da, yanlış yönetildiklerinde ciddi SEO sorunlarına yol açabilirler. Bu nedenle, URL parametrelerini doğru şekilde yönetmek, temiz, verimli ve SEO dostu bir site yapısını korumak açısından kritik öneme sahiptir.
URL Parametreleri Nedir?
URL parametresi (sorgu dizesi olarak da bilinir), bir ? işaretinden sonra eklenen anahtar-değer çiftlerinden oluşur. Birden fazla parametre, & sembolü ile ayrılır. Genellikle izleme, sıralama, filtreleme ve sayfalama gibi amaçlarla kullanılır.
Parametre içeren bir URL örneği:
https://example.com/products?category=shoes&color=red&size=10
- category=shoes: Ürün kategorisini belirler
- color=red: Ürünleri renge göre filtreler
- size=10: Ürünleri bedene göre filtreler
Parametreler işlevselliği ve kullanıcı deneyimini geliştirir; ancak yanlış yönetildiklerinde yinelenen içerik ve verimsiz tarama gibi SEO sorunlarına neden olabilirler.
URL Parametreleri Neden Kullanılır?
URL parametreleri, e-ticaret sitelerinden bloglara ve dinamik web uygulamalarına kadar pek çok sitede farklı amaçlarla kullanılır:
- Takip ve Analiz: Kampanyaları, yönlendirme kaynaklarını ve kullanıcı davranışlarını izlemek için kullanılır.
Örnek: https://example.com/page?utm_source=google&utm_medium=cpc - Sıralama ve Filtreleme: Kullanıcıların ürün aramalarını daraltmasına veya içeriği sıralamasına imkan tanır.
Örnek: https://example.com/products?sort=price-asc&brand=nike - Sayfalama: Çok sayfalı içeriklerde gezinme için kullanılır.
Örnek: https://example.com/blog?page=3 - Oturum ID’leri ve Kişiselleştirme: Bazı siteler, kullanıcı oturumlarını veya tercihlerinin saklanmasını sağlamak için parametrelerden yararlanır.
Örnek: https://example.com/dashboard?session=12345
URL Parametrelerinin SEO’ya Etkisi
Parametreler işlevsellik açısından faydalı olsa da, teknik SEO açısından bazı zorluklar doğurabilirler:
- Yinelenen İçerik Sorunları
Farklı parametreler eklenmiş birden fazla URL aynı içeriği gösterdiğinde, arama motorları bunları kopya sayfa olarak değerlendirebilir. Bu durum sıralama sinyallerinin bölünmesine ve dizine ekleme verimsizliklerine yol açar.
Örnek:- https://example.com/products/shoes
- https://example.com/products?category=shoes
- https://example.com/products?category=shoes&sort=popular
- Crawl Budget İsrafı
Arama motorlarının her site için ayırdığı bir tarama bütçesi vardır. Çok sayıda parametreli URL, tarayıcıların gereksiz sayfaları gezip asıl önemli içeriklere daha az zaman ayırmasına neden olabilir. - Anahtar Kelime Gücünün Dağılması
Aynı konuya odaklanan birden fazla parametreli URL, sıralama potansiyelini bölebilir ve tek bir sayfanın güçlü bir şekilde sıralanmasını engelleyebilir. - Zayıf veya Düşük Değerli Sayfalar
Parametrelerin, yalnızca küçük farklılıklar (örneğin renk filtreleri) ile çok sayıda sayfa oluşturması, zayıf içerik sorununa yol açabilir ve bu sayfalar arama motorları tarafından değersiz görülebilir.
URL Parametrelerini Yönetmek İçin İpuçları
- Sinyalleri Birleştirmek için Canonical Etiketleri Kullanın
Aynı içeriği sunan parametreli URL’ler varsa, canonical etiketi kullanarak tercih edilen sürümü belirtin. Böylece hem yinelenen içerik sorunu önlenir hem de sıralama sinyalleri tek bir URL’de toplanır. - Gereksiz Parametreleri robots.txt ile Engelleyin
robots.txt dosyasında parametreli sayfaları engellemek, arama motorlarının düşük değerli sayfaları taramasını önler.
Not: robots.txt taramayı engeller, ancak mevcut sayfaların dizinden çıkarılmasını sağlamaz. - Search Console’da URL Parametre Yönetimi Kullanın
Google Search Console’daki URL Parameters aracıyla Google’a belirli parametrelerin nasıl ele alınması gerektiğini (yok say, tara, birleştir vb.) bildirebilirsiniz. - Parametreler Yerine Statik, SEO Dostu URL’ler Kullanın
Mümkün olduğunda dinamik parametreler yerine temiz, statik URL’ler tercih edin.- Kötü örnek: https://example.com/products?category=shoes&color=red
- İyi örnek: https://example.com/products/shoes/red
- Takip Parametrelerini Minimumda Tutun
Mümkünse takip kodlarını URL’ye eklemek yerine çerezler veya oturum depolama (session storage) kullanın. Eğer takip parametreleri gerekli ise, temel URL’ye canonical etiketi ekleyin. - Oturum ID’lerini URL’lerden Kaldırın
URL’de oturum ID’si kullanmak yinelenen içerik sorununa yol açar. Bunun yerine çerezler veya sunucu taraflı oturum yönetimi kullanın. - İstemci Taraflı Değişiklikler için Hash Fragmanları Kullanın
Eğer parametreler yalnızca istemci taraflı filtreleme için kullanılıyor ve sayfa içeriğini değiştirmiyorsa, ? yerine # kullanın.
Örnek:
https://example.com/products#color=red
Arama motorları hash fragmanlarını yok sayar, böylece gereksiz dizinleme önlenir.
URL Parametrelerinde Kaçınılması Gereken Yaygın Hatalar
- Canonical Etiketi Kullanmamak: Parametreli URL’lerde mutlaka tercih edilen sürüme işaret eden canonical etiketi bulunmalıdır.
- Önemli Sayfaları robots.txt ile Engellemek: Parametreleri engellerken değerli içerikleri yanlışlıkla kapatmaktan kaçının.
- Sonsuz URL Varyasyonlarına İzin Vermek: Örneğin ?ref=1234 gibi parametrelerin sınırsız URL üretmesine izin vermek “crawl trap” sorununa yol açabilir, yani arama motoru botlarının sonsuz döngüye girmesine sebep olabilir.
- Aşırı URL Takip Parametresi Kullanımı: Çok fazla takip parametresi (utm_source, gclid, fbclid) URL’leri gereksiz yere karmaşık hale getirir; bunlar Google Tag Manager gibi araçlarla birleştirilebilir.